Wat Kerstavond 1914. Rond zeven uur knippert Albert Morren met z’n ogen. Wat ziet hij nu vanuit zijn loopgraaf aan de frontlinie. Aan de overkant, in de andere loopgraaf doet de vijand lichtjes aan. Dan fakkels en vervolgens zelfs kerstbomen. Er klinkt het Stille Nacht, Heilige Nacht. Niet eerder heeft het lied hem zo mooi in de oren geklonken. ‘Ik zal het nooit vergeten’, zal Morren later zeggen. ‘Het was een van de hoogtepunten van mijn leven’.
En zij, de Britten, kunnen niet achterblijven. Ze zingen ‘The First Noel’. De Duitsers applaudisseren en antwoorden met ‘O Tannenbaum’. Dat gaat zo even door tot de ‘vijanden’ gezamenlijk ‘O come ye faithful’ in het Latijn zingen. Kerstmis 1914 werd op talloze plaatsen langs de hele frontlinie met onderlinge voetbalwedstrijdjes en andere bijeenkomsten gevierd. ‘En als we met rust waren gelaten zou er geen schot meer gelost zijn’. Duizenden soldaten deden hun best om de vrede te bewaren. Het klinkt als een sprookje maar is toch echt gebeurd. Op Youtube kan je de BBC documentaire ‘Peace in No Mans Land’ er op nazien.
Het bovenstaande verhaal vind je ook in het inspirerende boek van Rutger Bregman: De meeste mensen deugen. Een hoopvolle aaneenschakeling van voorbeelden en wetenschappelijk onderzoek dat de mens van nature de vriendelijkheid zelve is. Dat niet ‘the survival of the fittest’ geleid heeft tot de mens die we nu zijn maar ‘the survival of the friendliest’. Een geweldig kerstcadeau voor jezelf als het nieuws van tegenwoordig je wat al te erg naar de keel grijpt.
En is het niet prachtig dat zelfs aan het front – waar destijds in enkele maanden al meer dan één miljoen soldaten waren gesneuveld – zoiets simpels als samenzingen mensen in hun hart raakt en samenbrengt. Een spontane zangavond op een onmogelijke plek in de meest desolate omstandigheden die je maar kunt voorstellen. En zelfs dan brengt samen zingen nog warmte in je hart.
Het geeft ons de inspiratie om er ook dit jaar weer een prachtige Kerst-mantra-avond van te maken in de prachtige kapel van het Jeroen Bosch ZH. In de hoop en veronderstelling dat die ervaring ook ons raakt in het hart. Je bent van harte welkom op DONDERDAG 19 december. Wegens logistiek in het JBZ zingen we vanaf 20.15u in plaats van het gebruikelijke 20.00u. Je bent ook welkom op vrijdag 20 december in de Lutherse Kerk in Breda.
Hartelijke groet,
Wim Stokwielder
Vorige nieuwsbrieven
Completen
Wekelijks, en al zo’n 60 jaar (!) vindt er, in de St. Mark’s Kathedraal in Seattle, een opmerkelijk ritueel plaats. Er komen zo’n 200 tot 300 mensen luisteren naar de Completen - een religieus gezang aan het eind van een kloosterdag - dat zelden buiten de...
Eerst zingen, dan praten we verder.
...'Het echt unieke kenmerk van onze taal is de mogelijkheid om dingen over te brengen die helemaal niet bestaan! Voor zover wij weten kunnen alleen mensen praten over dingen die zij nooit hebben gezien. Legenden, mythes, goden en religies hangen er van aan elkaar'....
Verleg een steen… kom mantrazingen
Om te begrijpen wat een steen is, volstaat een definitie. Om te begrijpen wat, bijvoorbeeld, een held is, - wat ik mooi of lelijk vind, - wat goed of slecht is, hebben we verhalen nodig. Verhalen van anderen of van jezelf, om bij het gevoel te komen waar het over...