Wat Kerstavond 1914. Rond zeven uur knippert Albert Morren met z’n ogen. Wat ziet hij nu vanuit zijn loopgraaf aan de frontlinie. Aan de overkant, in de andere loopgraaf doet de vijand lichtjes aan. Dan fakkels en vervolgens zelfs kerstbomen. Er klinkt het Stille Nacht, Heilige Nacht. Niet eerder heeft het lied hem zo mooi in de oren geklonken. ‘Ik zal het nooit vergeten’, zal Morren later zeggen. ‘Het was een van de hoogtepunten van mijn leven’.
En zij, de Britten, kunnen niet achterblijven. Ze zingen ‘The First Noel’. De Duitsers applaudisseren en antwoorden met ‘O Tannenbaum’. Dat gaat zo even door tot de ‘vijanden’ gezamenlijk ‘O come ye faithful’ in het Latijn zingen. Kerstmis 1914 werd op talloze plaatsen langs de hele frontlinie met onderlinge voetbalwedstrijdjes en andere bijeenkomsten gevierd. ‘En als we met rust waren gelaten zou er geen schot meer gelost zijn’. Duizenden soldaten deden hun best om de vrede te bewaren. Het klinkt als een sprookje maar is toch echt gebeurd. Op Youtube kan je de BBC documentaire ‘Peace in No Mans Land’ er op nazien.
Het bovenstaande verhaal vind je ook in het inspirerende boek van Rutger Bregman: De meeste mensen deugen. Een hoopvolle aaneenschakeling van voorbeelden en wetenschappelijk onderzoek dat de mens van nature de vriendelijkheid zelve is. Dat niet ‘the survival of the fittest’ geleid heeft tot de mens die we nu zijn maar ‘the survival of the friendliest’. Een geweldig kerstcadeau voor jezelf als het nieuws van tegenwoordig je wat al te erg naar de keel grijpt.
En is het niet prachtig dat zelfs aan het front – waar destijds in enkele maanden al meer dan één miljoen soldaten waren gesneuveld – zoiets simpels als samenzingen mensen in hun hart raakt en samenbrengt. Een spontane zangavond op een onmogelijke plek in de meest desolate omstandigheden die je maar kunt voorstellen. En zelfs dan brengt samen zingen nog warmte in je hart.
Het geeft ons de inspiratie om er ook dit jaar weer een prachtige Kerst-mantra-avond van te maken in de prachtige kapel van het Jeroen Bosch ZH. In de hoop en veronderstelling dat die ervaring ook ons raakt in het hart. Je bent van harte welkom op DONDERDAG 19 december. Wegens logistiek in het JBZ zingen we vanaf 20.15u in plaats van het gebruikelijke 20.00u. Je bent ook welkom op vrijdag 20 december in de Lutherse Kerk in Breda.
Hartelijke groet,
Wim Stokwielder
Vorige nieuwsbrieven
Wat is mooi…
Bron van Zijn, die ik ontmoet,In alles wat mij ontroert.* Onlangs reed ik naar huis van een workshop die ik gaf en het volgende zinnetje ging aldoor door mijn hoofd: 'wat is het toch fijn om ongegeneerd te genieten van je werk' . Het zit hem dan vooral in dat...
Zingen begint bij zingen… Hallelujah!
Afgelopen tijd heb ik bij verschillende gelegenheden introductieworkshops stembevrijding gegeven. Boeiend altijd om ‘mysteryguest’ te zijn, uitgenodigd om de gasten te verrassen met het feit dat ‘we gaan zingen’. Vaak slaat bij de aankondiging van de verrassing de...
Een HOOPVOL 2019
Zouden alle kleine tekenen van hoop ‘buiten’ nog wel bestaan als niet ‘binnen’ die diepe hoop gloeide, zonder welke men niet waardig en zinvol kan leven, en zonder welke men nòg minder telkens weer aan de ‘uitzichtloze onderneming’ kan beginnen, waarmee alle goede...